De Friese land en zoetwaterslakken

De Friese land en zoetwaterslakken

Deze week het blog "Friese land en zoetwaterslakken". Wij hadden vorig weekend een familie weekend in Friesland vanwege de 80^e verjaardag van mijn opa (in het Fries pake) te vieren. En aangezien we dicht bij het Lauwersmeer zaten bleef er genoeg tijd over voor het verzamelen van land- en zoetwaterslakken. Op de zaterdag moest ik alleen even weg voor de uitreiking van de P. van der lijn aanmoedigingsprijs in Schokland die dit jaar aan mij uitgereikt zou worden. Verderop in dit blog meer hier over.
Aankomst Warfstermolen vrijdag 5 april 2019
Voor dit familie weekend hadden we een huisje gehuurd in het piepkleine Warfstermolen. Het dichts bijzijnde dorp lag best even verder op. En om ons heen was het een zee van weilanden gras, gras en nog eens gras. Een klein deel van het gezelschap was er al toen wij aankwamen. Toen we eenmaal alle spullen binnen hadden was ik al even naar buiten gelopen met de verrekijker om eens te zien wat voor vogels er allemaal zaten. Helaas viel dit tegen en was er niet veel meer te zien dan wat meeuwen. Daarom besloot ik nog wat verder te lopen totdat ik uitkwam bij een sloot. Aangezien ik zag dat het geen zin had om verder te gaan liep ik weer terug. Echter aan het begin van het slootje viel me een poelsak  (Lymnaea stagnalis) op en daardoor nog wat andere schelpen Dit zette mij aan het denken….. het zou wel eens leuk zijn om dit weekend op de land- en zoetwaterslakken te letten.

* Foto 1 ; Lymnaea stagnalis, Poelslak / Warfstermolen, Friesland, Nederland / Coll : Ibe van Oort 6-4-2019
Lymnaea stagnalis is een stuk groter en breder dan Stagnicola palustris en goed te onderschijden.
* Foto 2 ; Stagnicola palustris, moeraspoelslak / Warfstermolen, Friesland, Nederland / Coll : Ibe van Oort 6-4-2019
Stagnicola palustris is meest voorkomende soort in Nederland van het Stagnicola complex dat een overlapping is van drie soorten.
Schokland zaterdag 6 april 2019
Vandaag stond als eerst en vooral de uitreiking van de P. van der Lijn aanmoedigingsprijs op het programma die dit jaar aan mij uitgereikt zou worden. Onder andere door deze website waarmee de kennis van geologie, fossielen en mineralen met een breed publiek gedeeld wordt. Hiervoor zijn wij uit Warfstermolen naar Schokland gekomen. Een “ eilandje ” in de voormalige Zuiderzee, nu Flevoland, omringd door een zee van akkers. De zilte zeelucht is terplekke dan ook niet meer te ruiken. Wel zijn er andere specifieke landbouw geuren voor in de plek gekomen…. Ik ben blij dat iedereen die uitgenodigd was, familie en vrienden en niet te vergeten het bestuur van Geo-Oss (het bestuur Geo-Oss had mij hier dan ook voor als kandidaat opgegeven.) ook gekomen zijn. Na de prijsuitreiking was er nog een lunch georganiseerd voor een kleiner gezelschap en konden we het kleine museumpje van Schokland nog bekijken. Een leuk museumpje met als hun topstuk (naar mijn idee) een skelet van een holenbeer / Ursus spelaeus. En daarnaast enkele botten van andere soorten pleistocene megafauna o.a. Bison priscus, Megaloceros giganteus en nog een enkele andere. Helaas kon ik door het tweede deel van het museumpje snel heen lopen want dat was alleen archeologisch gerei.

Warfstermolen 's middags 6 April 2019

Als ik enkel fossielen en mineralen zou verzamelen dan zou Friesland niet echt een geschikte plek zijn. Dit is een van de reden dat ik generalistisch verzamel en met land- en zoetwaterslakken in overvloed vermaak ik mij dus ook prima! Toen we weer terug in Warfstermolen waren vroeg ik om mij er iets eerder uit de auto te laten. Om precies te zijn bij het slootje waar ik de dag ervoor de eerste slakken had verzameld. Natuurlijk geen probleem en zo kon ik rustig verder verzamelen. Eerst keek ik vooral wandelend of ik wat schelpen zag liggen. Ik zag al snel dat alle lege schelpen verstopt zaten tussen op elkaar geplakte plantenresten. Ik ben er dus maar gewoon rustig bij gaan zitten om deze pakketten met plantentroep uit elkaar te halen. Toen ging het heel snel, de ene naar de andere soort kwam boven water. Ik heb dit weekend in totaal 6 nieuwe soorten verzameld. Daarnaast waren mijn broertje Pieter en enkele van de andere naar Lauwersoog geweest. Pieter is bovendien nog naar het nabijgelegen Lauwersmeer geweest en heeft voor mij 3 stuks zeeklit en 1 Segrijnslak / Arianta arborustum kunnen verzamelen.

* Foto 1 ; Anisus vortex, Draaikolkschijfhoren / Warfstermolen, Friesland, Nederland / Coll : Ibe van Oort 6-4-2019
* Foto 2 ; Anisus vorticulus, Platte schijfhoren / Warfstermolen, Friesland, Nederland / Coll : Ibe van Oort 6-4-2019

* Foto 1 ; Physella acuta / Warfstermolen, Friesland, Nederland / Coll : Ibe van Oort 6-4-2019
* Foto 2 ; Physella fontalis / Warfstermolen, Friesland, Nederland / Coll : Ibe van Oort 6-4-2019
Deze bovenstaande soorten lijken erg op elkaar maar zijn te onderscheiden doordat P. acuta een puntje heeft aan de top
en P. fontalis niet. 

* Foto 1 ; Planobaris corneus, Posthorenslak / Warfstermolen, Friesland, Nederland / Coll : Ibe van Oort 6-4-2019
* Foto 2 : Echinocardium cordatum, Zeeklit / Lauwersoog, Friesland, Nederland / Coll : Pieter van Oort 6-4-2019 

Lauwersmeer Zo 7 April 2019

Het zit er vandaag al weer op. In de ochtend hadden we gelukkig nog wel even tijd om naar het Lauwersmeer te gaan voor we aan de lange weg terug naar huis begonnen. Het doel; het vinden van de zeearend. Dit is één van de plekken waar deze bijzonder grote roofvogel voorkomt binnen Nederland. Met totaal 4 man betreden we het natuurgebied, echter het eerste wat mij opvalt zijn alle levende segrijnslakken / Arianta arborustum. Ze liggen en kruipen echt overal. En natuurlijk kan ik het niet laten om er wat foto’s van te maken. Mijn vader ziet tussen al het riet nog een klein vogeltje met de kijker kan ik hem goed zien. Later thuis kijk ik alles nog even na en kom tot de conclusie dat het een rietgors (Embriza schoeniculus) is. We lopen nu naar de kijkhut die in het gebied staat. Op de weg er naar toe zien we een grote roofvogel baltsen. Het eerste vermoeden gaat uit richting één van de drie kiekendieven. waarbij bruine kiekendief het meest aannemelijk lijkt. Toch tegen de tijd dat we bijna bij de kijkhut zijn zien we dat er iets niet klopt. De vogel is heel lichtblauw van kleur en heeft zwarte vleugeltippen. Het blijkt om de veel zeldzamere blauwe kiekendief te gaan. Een soort die ik nog nooit had waargenomen. De laatste meters voor de hut zien we allemaal Molshopen of hopen zand die er erg op lijken. Wat mij opvalt zijn de schelpjes die er op liggen Ik kan ze niet goed plaatsen. Zo ik herken ze niet als iets wat ik eerder heb gezien van de zoetwaterslakken…. We zitten hier ook redelijk in de buurt van zee dus ik weet niet of dat een optie is? Als we terug zijn kan ik vlak voor dat we gaan nog enkele andere grote landslakken verzamelen. Dit betreffen Cepaea nemoralis en Cornu asperum.

* Foto 1 ; Cepaea nemoralis / Warfstermolen, Frielsland, Nederland / Coll ; Ibe van Oort 7-4-2019
* Foto 2 ; Een levende Arianta arbustorum, Heesterslak / Lauwersmeer, Friesland, Nederland


* Foto 1 ; Ons zicht van af de kijkhut in het Lauwersmeer 
* Foto 2 ; Littorina littorea, Alikruik / Blijkbaar waren het toch zoutwater slakken die op de "Molshopen" lagen. 

Gerelateerde zoekwoorden