Ammonieten

Ammonieten

De Ammonieten zijn een onderklasse van weekdieren. Het zijn uitgestorven inktvissen met een externe schelp. Die schelp is hard genoeg om te fossiliseren en daarom vinden wij er veel terug in gesteenten uit het Mesozoïcum. De dieren zelf hadden waarschijnlijk heel veel gelijkenissen met moderne inktvissen. Goede ogen, een hyponoom om zich door het water voort te stuwen en misschien ook wel een inktzak. Om inkt te kunnen spuiten en daarmee belagers te verwarren. De grote van de schelp kan enorm variëren. De kleinste exemplaren zijn niet groter dan een paar millimeter. Maar de grootste ammonieten waren enkele meters in doorsnee.

Ammon = Egyptische god die werd weergegeven als een man met het hoofd van een ram. De horens van de ram lijken erg op de schelp van een ammoniet en daar komt de naam dus vandaan. De romeinen noemde ze Ammonis cornu wat letterlijk hoorn van Ammon betekend.

Dactylioceras Fossielen Webshop 0110

Evaluatie

De evaluatie van deze dieren gaat als volgt :

Devoon > Anarcestida > uitgestorven eind devoon > Carboon Goniatitida & Prolecanitida > Eind perm  Goniatitida uitgestorven > Begin Trias  Prolecanitida uitgestorven > nieuwe groep Ceratitida > Eind trias Ceratitida uitgestorven > Jura tot krijt nieuwe groep Ammonitida > Krijt / Tertiair grens Ammonitida uitgestorven.

De krijt tertiar grens werd de dieren dus fataal. Van de nautuliden echter leven tot op de dag van vandaag nog een paar soorten, helaas zijn deze door toedoen van de mens ook met uitsterven bedreigt.

Extremen & uitzonderingen 

Omdat de ammonieten zo divers waren zijn er over loop van tijd de soorten ontstaan. de ene bleef klein en ontwikkelde een schelp met diepe groeven en/of indrukwekkende stekels.  Andere werden dan weer zo groot als een tractorband!

Douvilleiceras Sp, Fossielen Webshop 0114

heteromorfe ammonieten

Sommige soorten hadden een schaal die niet opgerold is maar die als losse spiraal in de waterkolom zweeft, deze groep noemen wij heteromorfe ammonieten. Waarschijnlijk zweefden deze ammonieten in het water waar ze voedsel uit filterden. Deze leefstijl is aannemelijk  omdat de schaal niet erg wendbaar is.

Ammoliet

Ammoliet is de naam voor de schaal van enkele soorten ammonieten uit de bear-pauw formatie in canada. En dit is tevens een van de weinige organische edelstenen! Ammoliet werd in 1960 voor het eerst in sieraden verwerkt, en in 1981 werd het als edelsteen erkend. Ammoliet word ook wel koroit genoemd, dit is namelijk de naam van het bedrijf wat naar ammoliet graaft.

Fossielen 0112 / Ammoliet

Microconch & Macroconch

Bij veel soorten ammonieten komen er twee vormen voor. De grote vorm noemen we macroconch en de kleine vorm microconch. Er is aangetoond bij grote populaties dat waarin zowel micro als macroconch als juveniele exemplaren voorkwamen. Er zijn grootte verschillen bij volwassen exemplaren wat op verschillende geslachten duid. Dit werd daarna bekeken bij andere soorten ammonieten. Daarbij werden de microconchs als mannelijke exemplaren aangewezen en de macroconch als de vrouwelijke. Deze ontdekking heeft natuurlijk een geweldige consequentie gehad vele van de micro en macroconch werden van oorsprong natuurlijk als aparte soort gezien.

Sulturijnen

Ammonieten zijn voornamelijk van Goniatieten, Ceratieten en Nautuliden te onderschijden door de sulturijnen. Nautuliden hebben een eenvoudige gestreepte sultuur. Bij de Goniatieten zitten er al diepe groeven in. Bij de ceratieten zijn het een soort “golfjes” En ammonieten hebben een hele ingewikkelde bijna dendritische structuur.

Tot slot

Meer weten over ammonieten kijk dan eens op www.mineralen-fossielen.nl en zoek jij naar de mooiste ammonieten kijk dan eens op www.mineralenenfossielenkopen.nl

 

Gerelateerde zoekwoorden