Alles over landslakken

Alles over landslakken

We hebben alles over slakken/gastropoden nog niet gehad maar ik begin vast met alles over landslakken. Dit omdat ik nu in de privé collectie de landslakken op orde aan het brengen ben en zo nog wat details mee kan geven.

Landslakken

Eigenlijk is taxonomisch gezien de term landslakken niet relevant, dit komt door de verwantschappen van de verschillende families en door het feit dat er slakken zijn die deels in verschillende milieus leven. Zo heb je slakken die in zoutwater en op het land leven, slakken die in zoetwater en op het land leven. En ook nog slakken die in altijd natte gebieden op het droge leven. Voor het gemak houdt ik toch deze term aan omdat meteen duidelijk is waar ik naar refereer. Overigens heb je ook naaktslakken maar die zijn voor ons nu niet relevant omdat ze erg lastig te verzamelen zijn zonder huisjes….

Taxonomie

De taxonomie van landslakken licht erg ingewikkeld en verzamelaars werken meestal van af het familie niveau. Ik ga er nu dus niet al te ver op in zeker ook omdat het begrip landslakken zoals reeds vermeld geen vast begrip is in de taxonomie.

Biologie

De naam gastropoda betekend letterlijk buikpotige dit omdat er onder de buik van een slak een grote poot zit waarmee het dier zich voort kan bewegen. Dit is dan ook duidelijk te zien bij een levend exemplaar. De slakken hebben geen tanden maar een radula (rasptong) waarmee ze de voedseldeeltjes, plantaardige of dierlijke resten verteren. Ook hebben landslakken een primitief brein en een zenuwstelsel. De meeste landslakken zijn pulmonate slakken, dit wil zeggen dat zij longen hebben en dus lucht kunnen ademen. Een minderheid heeft nog kieuwen en een operculum (afsluitklepje) wat een typisch kenmerk is voor marine slakken. Deze primitievere soorten leven vaak in erg natte (micro)milieus.

Predatie

Slakken zijn geliefd voedsel, niet alleen voor verschillende insecten en andere ongewervelden maar ook voor andere slakken! Sommige soorten bijvoorbeeld Rumina decollata (zie blog Iberische gastropoden LINK) zijn echte roofslakken die andere soorten slakken eten. En als je goed oplet zie je vaak gaatjes in de verzamelde lege slakkenhuizen dit duit op een aanval van een roofdier. Het kan zowel een slak of een of andere arthropode geweest zijn die verantwoordelijk was. Daarnaast zijn wij ook landslakkeneters denk eens aan de escargots die ze in Frankrijk als delicatesse beschouwen. Een soort die veel als escargot berijd word is Helix pomatia ofwel de wijngaardslak.

* Foto 1 : Rumina decollata / Salto Saucelle, Spanje / datum : 5-8-2018 
* Foto 2 : Helix pomatia (wijngaardslak) / een escargot uit een restaurant.

Verzamelen

Het verzamelen van de schelpen/slakkenhuizen kan op verschillende plekken en ieder milieu/geografisch gebied heeft zo zijn eigen soorten en families die er voor komen. Om de lege slakkenhuisjes te vinden moet je op de goede plekken kijken. Dit zijn onder andere onder planten en struiken, onder boomstammen en onder aan de hellingen van heuvels waar de slakkenhuizen tenslotte heen rollen als het dier niet meer leeft. En het zijn deze lege huisjes die we moeten hebben. Als de exemplaren eenmaal verzameld zijn moeten ze nog schoongemaakt worden. Meestal is het een kwestie van het zand verwijderen. Maar soms zitten er nog resten in van de slak en die kunnen enorm stinken…. De truc is om deze even kort in kokend water te leggen zodat alles er uit komt en ook de stank gaat er mee weg. Overigens bieden zand/hei gronden niet de beste mogelijkheden om slakkenhuisjes te verzamelen. Er zit hier te weinig kalk in de grond kalkrijke milieus zijn dus veel beter geschikt voor een divers voorkomen van mollusken. Dat betekent overigens niet dat er in de eerder genoemde milieus geen landslakken voorkomen maar het zijn zeker minder soorten.

* Foto 1 : Neostyriaca corynodes / Ried, Oberintall, Oostenrijk / Datum : 15-6-2018
* Foto 2 : Cerion uva / Curaçao, Nederlandse antillen

Het verwerken van de specimen

Vervolgens noteren we alle gegevens; naam, vindplaats, datum en de omstandigheden van hoe/in wat voor omgeving de slakkenhuisjes zijn gevonden. Zie voor de details de foto hier onder voor hoe ik het in de verzameling verwerk. Op deze manier heb je alle data altijd bij de hand en gaan er geen gegevens verloren. Natuurlijk is er ook op het internet een markt ontwikkeld voor landslakken maar voor de beste exemplaren zie deze LINK.
En zoals gebruikelijk sluiten we deze blog af met een mooie reeks foto's.

* Foto 1 : Helicigona lapicida (Steenbikker) / Quinta de erimida, Portugal / Datum : 4-8-2018
* Foto 2 : Chilostoma cingulatum / Ried, Oberintall, Oostenrijk / Datum : 11-6-2018

* Foto 1 : Helicostyla annulata / Luzon, Filippijnen / Datum : 1988
* Foto 2 :Ota Lactea / Albufeirra, Portugal / Datum : 8-2012

* Een deel van de Privé Collectie landslakken

Gerelateerde zoekwoorden